Etiket arşivi: Özbekistan Türkçesi

Zamirlerin halleri

ben( I ), beni (me), bana (me/to me), benden (me/ from me), benimle (with me)... gibi hal eklerine göre çekimlenmiş zamirlerdir.

Zamirlerde cinsiyet

İngilizcede 'O' üçüncü tekil şahıs zamiri dişi cinste; 'he', eril cinste; 'she', nötürde; 'it ' olacak şekilde cinsiyetlere ayrılırlar.

Zamirlerde tekillik çoğulluk

o_onlar (that_those), bu_bunlar (this_these), biri_birileri (one_ones), bazısı_bazıları, ... -ler/-lar çokluk ekiyle oluşturulan zamirler.

Şahıs zamirleri (personal pronoun)

Şahıs zamirleri/ personal pronuns

I_ ben 

me_  beni/ bana/ benden

my ........_ benim   .......-m

 

You_sen 

you_ seni/ sana/ senden

your ........_ senin .......-(ı)n

 

He_O (erkek)

him_ onu/ ona/ ondan

his ........_ onun .........-ı

 

She _ O (kadın)

her_ onu, ona, ondan

her ......._ onun ........ -ı

 

It _ O (hayvan, eşya)

it_ onu/ ona/ ondan

its ........_ onun ........-ı

 

We_ Biz

us_ bizi / bize/ bizden

our ........_ bizim ........-imız

 

They_ Onlar

them_ onları/ onlara/ onlardan

their ........_ onların........-ları

One _ Biri

Ones _ Birileri

 

Not: My, your, his, her, Its, our, your, their zamirleri hem –in

tamlama durumu hem de   -ım/-ın/-ı/-ınız  aitlik (possesive) halini

aynı  anda verir. 

    ör: Your friend_ senin arkadaşın.

   İngilizcede  bu zamirler tek başına kullanılmazlar. Mutlaka bir isim-

den önce gelerek (onları niteleyerek) sıfat görevi üslenirler.

    ör: Their son acts in school plays and also plays a game of football.

     Onların çocukları tiyatro/ sinema...(oyunları) oynar hem de futbol/ tenis (maçı)...oynar.

    ör: My son speaks English. He is almost  like a man._ Oğlum İngilizceyi tıpkı/ aynı bir adam gibi her şeyi konuşuyor

   Not; One zamirinden sonra isim gelmez. Bir isimden önce  one gelirse sayı olur.

Şahıs zamirleri için örnekler:

I am a doctor.  Ben bir doktorum.

Are you an engineer ? _ Sen bir mühendis misin?

He is a lawyer.  (o erkek) O bir avukat.

She is a nurse. (o kadın) O bir hemşire.

It is a cat. (o hayvan) O bir kedidir.

We are students.  (Ali ve ben / Ali, ben, Ahmet...) Biz öğrenciyiz.

Where are you going?  (Ali ve sen / Ali, sen, Ahmet...) Siz nereye gidiyorsunuz?

They are at the door now. (Ali ve Ahmet/ Ali, Ahmet, Veli..) Onlar kapıda(dır)lar.

One must do it.  Biri bu işi yapmak zorunda. (ben, sen, o, Ali veya veli farketmez birisi)

Ones must do it. Birileri  bu işi yapmalı (biz, siz veya onlar yahut sen ve Ali farketmez )

Birleşik zamirler

Bir zamir ve bir başka sözcükten oluşan zamirlere denir. Ör herkes (everybody), her bir kes (everione), hiç kimse (anybody)...

Türemiş zamirler

Bir basit zamir ve yapım ekleriyle türetilen zamirlere denir. Ör; bucu, şucu...; benlik, senlik, bizlik...; benli, senli...

Basit zamirler

Yalnız bir zamir kökünden oluşan zamirlere denir. Ör; Ben(I) , sen (you), o (he, she,it), bu (this), şu (that), ...

Soyut isimler (abstract nouns)

 

Soyut isimler (abstract noun)

a) isim soylu:    İsimlerden oluşturulan isimler... 

ör; human (insan)_humanity (insanlık), ...

b) sıfat soylu:    Sıfatlardan  oluşturulan isimler...

ör; happy (mutlu) sıfatından_hapiness (mutluluk) ismi...

c) anlayış ve kavramlar: 

   Ahlak_morality,   Aşk_love

 

Topluluk isimleri

Topluluk isimleri

Aralarında herhangi ortak bir amaç, ortak bir bağ olmadan toplu olarak bir arada bulunan ya da bir arada bulundukları düşünülen bir kısım varlıkların

şekilsel (basamak, trabzan, çit, parmaklık ) ve

işlevsel (mobilya, takı)  benzerliklerinden dolayı aldıkları ortak adlara topluluk ismi denir.      

baggage (bagaj),

furniture (mobilya),

rubbish (çöp),

blongings ( özel eşya),

money (para-lira değil),

gentry (orta sınıf),

cattle(ahır hayvanları),

poultry (kümes hayvanları),

police (polis),

surroundings (etraf),

sweeping (süprüntü),

people (ahali-millet halk değil),

traffic (trafik)

food (yiyecek),

juice (içecek),

information (malumat)...    

     Bahsederken buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, bulaşık makinesi demek yerine kolaylık olsun diye beyaz eşya denmiştir.

      ör: Beyaz eşya; buz dolabı, çamaşır makinesi, fırın, bulaşık makinesinin v.s ortak adıdır. Her buz dolabı bir beyaz eşyadır.           

(kollektif isimlerde ise her ağaç bir orman değildir mantığı vardır.)  topluluk adları bir çok varlığı topluca kapsadığından anlam olarak çoğulluk kastederler.  My furniture is new._ Mobilyam (daki masa sandalye v.s) yenidir (ler)...

Kollektif isimler (collective nouns)

Kollektif isimler (collective nouns)

     Farklı özellik ve işlevlere sahip tekil varlıkların herhangi bir amaçla, ortak bir bağla bir arada bulunmalarına 

doğal kolektif;

orman (forest),

ordu (army), 

kalabalık (crowd)

... ya da aynı amaçla bir araya getiriliş şekillerine

yapay kolektif;

takım (team),

gurup (group),

düzine (dozen),

demet (bunch),

buket (bouquet) verilen adlara kollektif isim denir.                                   

     Kollektif isimlerin kapsamında birçok kişi ya da nesne vardır; fakat her kişi ya da nesne bir kollektif ad oluşturmaz.

     Örnek olarak kollektif adlardan olan family (aile) ismini ele alalım, her ailede bir çok insan vardır, fakat her insan bir aile değildir.

      Yine, kollektif adların genel özelliklerinden bahsederken sonrasında gelen fiili tekil olarak kullanmalıyız. 

      Kollektif adların kapsamındaki varlıkların her birini ayrı ayrı kastediyorsak eğer, sonrasında gelecek fiili çoğul olarak kullanmalıyız.

        ör;    Our team is strong_ Bizim takım güçlüdür.

                 Our team are running very fast_ Bizim takım (dakiler) hızlı koşar (koşuyorlar)