-miş'li (bitmiş) haber (söylenti, rivayet) nedir?
 -miş ← imiş ← ermiş ( yer almış/ bulunmuş)
gider -miş
gidiyor -muş
gitmiş -miş

  Konuşan kişinin; Varlıkların; bir kip altında, bir tarz, zaman ve şahsa bağlı, konuşulmuş hareketlerini, oluşmuş bir haber veya bir bilgi gibi kabul edip, haberin bu oluşmuşluk veya bitmişlik durumunu göz önünde bulundurmak suretiyle, -mış (i-miş/ ermiş) bitmişlik unsurunu kullanması, bununla birlikte, cümleyi de yargısız (-dır eksiz) bırakarak, olmuş/bitmiş bu haberin esasen bir söylentiden ibaret olduğunu vurgulamasıdır.

Yarın kar yağacak. (var bulunan haber)

Yarın kar yağacak-(i)mış.

Yarın kar yağacak- ( diye bir haber) bulunmuş/ yer almış.

   Şöyle de ifade edilebilir; Herhangi bir hareket ister geçmişte, ister şimdi ve isterse gelecekte gerçekleşecek olsun, bir kez konuşulmuşsa veya bir yerde yazılı haldeyse ya da ortalıkta böyle bir haber varsa. Hareketle bildirilen haber artık üretilmiş, var olmuş bir haberdir.      

 Konuşan kişi aktarımını yaparken bu konuşulmuş olmayı esas alır. Yani konuşan kişiye göre hareket değil, haber konuşulmuş tabiatta var olmuş, oluşmuş veya bitmiştir. 

 Bu yüzden de ‘olmuş, var bulunmuş’ anlamında bitmişlik bildiren ‘i- yardımcı fiili +sıfat fiil ‘ (ermiş/ i-miş/ miş) ek birleşmesini kullanır.

   Kullanır fakat yine de fiillerin bitmiş tarzlı şekillerinden yararlanır. Bu da hareket değil durum bitmişliğidir.

   Yani,

-miş'li haber esasen bitmiş /oluşmuş durum haberidir.

 -ür'lü, veya -dür/ -dır'lı haberde ise durum  hazır zamanda devam eder.

Gider-miş örneğinde hareket genel hareket, durum oluşmuş/ bitmiş durum haberdir.

Gidiyor-muş çekiminde hareket devam eder, durum oluşmuş/ bitmiş durum haberidir.

Trenle geliyorlar.

Trenle geliyor-larmış/ i-miş/ ermiş

 

Bu bir kitap-tır. ( kitap bulunuyor_devam eden durum )                        

Bu bir kitap - muş/ i-miş/ ermiş, bulunmuş bulunmuş, yer almış.