Etiket arşivi: İsim (noun) nedir?

İsimlerde belirlilik (defining/indefining noun)

The Articles_Tanımlılıklar (The, a/an) 

       İsimlerin karşıladığı varlıkların muhatap tarafından tanınıp tanınmadığını veya bilinip bilinmediğini belirten yardımcı sözcüklere article denir. Eğer muhatap söz konusu şeyi bilmiyor ve tanımıyorsa a/an, artık biliyor ve tanıyorsa the article’si kullanılır.

              A(an)

      İsim olarak kullanılan bir sözcükte bahsedilen  şeyin muhatap tarafından tanınmayan veya bilinmeyen bir şey olduğunu belirtmek için kullanılır.

       A(an) sayılabilen  tekil isimlerle ‘herhangi bir’ anlamında kullanılır.

      Örn; an apple (herhangi bir elma),  a book (herhangi bir kitap)

Not; Sayılamayan isimler ve sayılabilen çoğul isimlerdeyse  a(an) belgisizlik article’si yerine   biraz, bazı,  herhangi birkaç anlamında  ‘some’ zamirinden yararlanılır.

     Örn: some apples (herhangi birkaç elma), some water (biraz su)

Not:  İsim ünsüz bir sesle başlarsa belirsizlik article’sinin ‘a’şekli, ünlü bir sesle başlarsa ‘an’ şekli kullanılır.

     Örn;   a book, an apple… Not;  ‘u’ harfinin ‘y’ olarak telaffuz edildiği sözcüklerde ‘a’ şekli kullanılır.  ör: a universite

            The

      İsim olarak kullanılan bir sözcükte bahsedilen şeyin muhatap tarafından artık tanınan veya bilinen bir şey olduğunu belirtmek için kullanılır.

              The book _kitap...   the books_ kitaplar…

       Fakat:

      Tabloda (Noun Clasification Table sayfa 3) özel  isimlerle kullanılmaz dediğimiz article’ler ;

          İnsan adlarında ;

        Ad (veya soyad) tüm aileyi temsil ederse ‘the’ article’si kullanılabilir. The Browns_ Brown’lar (Brown ailesi)

     Eğer bu adı (veya soyadı) taşıyan herhangi bir aile ferdinden bahsediliyorsa a(an) article’si kullanılır.

          A Williams_William’lardan biri

      Yine  ;

   Sıradağ, deniz, okyanus adlarıyla;    The Kackars, the Black Sea, the Pasific...

    Tabiatta tek olarak bilinen bazı varlıklarla;    The sun, the moon, the sky...

           Yönlerle;    the West, the East, the North, the South...

     Bir kısım ülkelerin veya bölgelerin  adlarıyla;    the USA, the UK, the Philipines, the Nederlands...

      Bazı meşhur  binalarla;    the London Tower, the British Museum, the Golden Gate...

       Gemi, gazete, dergi adlarıyla;    the Titanic, the Daily News, the Digest...

       Bazı önemli günlerde;    the Independent Day...

       Teşkilat adlarıyla;    the  CIA, the UN

 

İsimlerde çoğulluk (plural of nouns)

İsimlerde oğulluk ve tamlama kategorisi

  İngilizcede isimlerin çoğul hali  -s çoğulluk takısının ismin sonuna eklenmesiyle oluşturulur.

   The girl (kız),  girls (kızlar)

--------------------------------

Çoğul canlı varlıklarda tamlama ve aitlik durumu (') işaretinin ismin sonuna getirilmesiyle oluşturulur.

   the girl’s (kızın),

   the girls (kızların)

---------------------------------

fakat;

  1. Sonu  -s[s], -ss[s], -sh [ ʃ ], -ch[ ʧ ], -x[eks], tch[ ʧ ],  z [ z]  harfleri ya da sesleri ile biten isimlerde okunuşta kolaylık sağlamak için -s takısının önüne –e ünlüsü kaynaştırılır ve [iz] olarak okunur.  

ör: bus_buses [ bʌsız],

      glass_gasses [ gla:sız], 

       fox_foxes [ fɔksız],  

       brush_brushes[ brʌʃız ]

       princess_princesses...v.s  

----------------------------------------

   princess's      princesses'

   waitress's       waitresses'

------------------------------------------

Not: horse_horses [hɔ:(r)sız],

        price_prices [praısız],

        house_houses [haʊsız],

        nurses[nɜ:(r)sız]  yazılışta –e harfiyle  bittiklerinden ikinci bir –e harfine gerek kalmadan yanlızca –s çoğul takısıyla çoğul hale sokulurlar ve yine [iz]olarak okunur.

 

  1. İsimler –f [f] harfi ile biterse -f harfi –v harfine dönüştürülür ve –es çoğul takısı eklenir.

      Ör: half_halves .

Eğer –f sesinden sonra    –e harfi varsa ikinci bir –e kaynaştırma harfine gerek kalmaz ve sadece –s çoğul eki eklenerek çoğul hale sokulur.  –f harfi ise yine de –v harfine dönüştürülür.

    Ör: life_ lives...      fakat, sonu –f ile biten bazı isimler ve  -ff ile biten tüm isimler sadece -s takısıyla çoğul hale getirilir ve [s] olarak okunur.

    ör:  bliefs, roofs, chiefs, griefs, handkerchief, cliffs, cuffs, muffs

istisna:

   scarf_scarfs/ scarves,

   wharf_wharfs/ wharves,

   dwarf_dwarfs/ dwarves

    turf_turf/ turves  isimleri görüldüğü gibi iki şekilde de çoğul yapılabilirler.

-----------------------------

   wife's        wives'

------------------------------

 

  1. İsimler; O harfiyle biter ve  -o harfinden önce ünsüz  bir ses varsa    -es takısıyla çoğul yapılır.

    Ör: patato_patatoes, hero_heroes negro_negroes, tomato_tomatoes v.s 

    fakat: İngilizceye yabancı dillerden giren bazı isimler ( piano, dynamo, photo, kilo v.s ) ve bazı İngilizce isimler sadece –s takısıyla çoğul hale sokulurlar.

   ör; zeros, portofilos, radios v.s gibi

------------------------------

   hero's     heroes'

   negro's     negroes'

--------------------------------

 

  1. isimler –y harfiyle biter ve –y harfinden önce ünsüz bir harf gelirse –y harfi –i harfine dönüştürülerek –es takısı eklenir

  ör: city_cities,  

        family_families

         factory_factories v.s  Fakat; -y harfinden önce ünlü bir harf varsa  herhangi bir

değişiklik yapılmadan –s çoğul eki eklenir.

   Ör: days, plays, boys, toys v.s

-----------------------------

   lady's      ladies'

   boy's       boys'

-------------------------------

     İngilizcede bir kısım isimlerin çoğulları köklerindeki sesli harflerin değiştirilmesiyle yapılır, bunlar;

     a tooth_teeth   

     a goose_geese                                                             

     a mouse_mice

     a louse_lice

Not:

     a man_ men

     a woman_women        

   not: man ve woman isimleri bileşik isimlerin başlarında yer alıyorlarsa birleştiği sözcükle beraber çoğul yapılırlar.

  ör: women doctors gibi. Bileşik isimlerin sonlarında yer alıyorlarsa  birleştikleri isimlere çoğul takısı konulmaz. 

   ör: postman_postmen

--------------------------------

man’s           men’s

woman’s       women’s

woman’s doctor    

women’s doctors

postman’s      postmen' s

------------------------------

-en ile çoğul yapılan isimler:

ox_oxen,

child_children

brother_brothers/ brethren (özellikle kilise dilinde) -en harfleri ile çoğul yapılırlar.

---------------------------------

child’s         children’s

----------------------------------

bileşik  isimlerde  çoğulluk:  Bileşik  isimlerde çoğul takısı esas  sözcüğe konulur.  

  ör: brother-in-law_

        brothers-in-law, diğer bileşik isimlerde sona konur ör: toothbrush_

toothbrushes

---------------------------------

brother-in-law’s            

brother’s-in-laws  

-----------------------------------

 

 Yunan ve Latin kökenli isimler: Yunan ve Latinceden İngilizceye girmiş isimler kendi dillerinde oldukları gibi de çoğulyapılabilir.  

ör: phenomenon_phenomena,

     datum_data, 

     crisis_crises,

     stimulus_stumuli…   

  daima çoğul halde kullanılan isimler: İki parçadan oluşan eşya isimleri tongs(maşa), scissors(makas),spectacles (gözlük), scales (terazi), trousers (pantolon)... Bu isimler tekil halde kullanılmak istendiğinde a pair of (bir çift) ya da sayısı belirtilmek istendiğinde two pairs of(iki çift) gibi sözcüklerden yararlanılır. 

çoğul eki almadan çoğul olarak kullanılabilen isimler: deer(geyik) fish(balık) swine(domuz) sheep(koyun)   trout (alabalık), aircraft (uçak), gibi isimler çoğul eki almazlar .

   Sonu [ş] ve [ç] sesleriyle biten ülkelerin halklarından bahsederken çoğul eki kullanılmaz.

English (İngilizler),  Scotch, Swedish, Polish, Spanish, British

   The tanım edatıyla sıfattan oluşturulan isimler çoğul olarak kullanılırlar The good (iyiler), The rich( zenginler),

The disabled (özürlüler),The wounded (yaralılar)

 

       çoğul eki almayan ve çoğul olarak kullanılmayan isimler:

  1. a) Tabiatta tek olarak bulunan varlıklar: the sun (güneş), the moon (ay), the world (dünya), the earth (yerküre) 
  2. b) Zaman terimleri: today (bugün), tomorrow (yarın), yesterday (dün), moment (an) …  January (ocak),  Fabruary (şubat)...

        Monday (pazartesi),Tuesday (Salı)…winter (kış), summer (yaz)...(eğer; ’yazları’, ‘salıları’ denirse çoğul eki alabilirler.)

  1. c) Sayılamayan isimler: water(su),  butter (yağ) fire (ateş)……………………………………………………………………………
  2. d) Diğerleri : Advice (öğüt), friendship (arkadaşlık),work(iş), information(malümat), progress(ilerleme) knowledge(bilgi)

------------------------------------------------------------

the sun’s, the moon’s,  the world’s

 today’s, yesterday’s, tomorrow’s