İsimlerde oğulluk ve tamlama kategorisi
İngilizcede isimlerin çoğul hali -s çoğulluk takısının ismin sonuna eklenmesiyle oluşturulur.
The girl (kız), girls (kızlar)
--------------------------------
Çoğul canlı varlıklarda tamlama ve aitlik durumu (') işaretinin ismin sonuna getirilmesiyle oluşturulur.
the girl’s (kızın),
the girls’ (kızların)
---------------------------------
fakat;
- Sonu -s[s], -ss[s], -sh [ ʃ ], -ch[ ʧ ], -x[eks], tch[ ʧ ], z [ z] harfleri ya da sesleri ile biten isimlerde okunuşta kolaylık sağlamak için -s takısının önüne –e ünlüsü kaynaştırılır ve [iz] olarak okunur.
ör: bus_buses [ bʌsız],
glass_gasses [ gla:sız],
fox_foxes [ fɔksız],
brush_brushes[ brʌʃız ]
princess_princesses...v.s
----------------------------------------
princess's princesses'
waitress's waitresses'
------------------------------------------
Not: horse_horses [hɔ:(r)sız],
price_prices [praısız],
house_houses [haʊsız],
nurses[nɜ:(r)sız] yazılışta –e harfiyle bittiklerinden ikinci bir –e harfine gerek kalmadan yanlızca –s çoğul takısıyla çoğul hale sokulurlar ve yine [iz]olarak okunur.
- İsimler –f [f] harfi ile biterse -f harfi –v harfine dönüştürülür ve –es çoğul takısı eklenir.
Ör: half_halves .
Eğer –f sesinden sonra –e harfi varsa ikinci bir –e kaynaştırma harfine gerek kalmaz ve sadece –s çoğul eki eklenerek çoğul hale sokulur. –f harfi ise yine de –v harfine dönüştürülür.
Ör: life_ lives... fakat, sonu –f ile biten bazı isimler ve -ff ile biten tüm isimler sadece -s takısıyla çoğul hale getirilir ve [s] olarak okunur.
ör: bliefs, roofs, chiefs, griefs, handkerchief, cliffs, cuffs, muffs,
istisna:
scarf_scarfs/ scarves,
wharf_wharfs/ wharves,
dwarf_dwarfs/ dwarves,
turf_turf/ turves isimleri görüldüğü gibi iki şekilde de çoğul yapılabilirler.
-----------------------------
wife's wives'
------------------------------
- İsimler; O harfiyle biter ve -o harfinden önce ünsüz bir ses varsa -es takısıyla çoğul yapılır.
Ör: patato_patatoes, hero_heroes negro_negroes, tomato_tomatoes v.s
fakat: İngilizceye yabancı dillerden giren bazı isimler ( piano, dynamo, photo, kilo v.s ) ve bazı İngilizce isimler sadece –s takısıyla çoğul hale sokulurlar.
ör; zeros, portofilos, radios v.s gibi
------------------------------
hero's heroes'
negro's negroes'
--------------------------------
- isimler –y harfiyle biter ve –y harfinden önce ünsüz bir harf gelirse –y harfi –i harfine dönüştürülerek –es takısı eklenir
ör: city_cities,
family_families,
factory_factories v.s Fakat; -y harfinden önce ünlü bir harf varsa herhangi bir
değişiklik yapılmadan –s çoğul eki eklenir.
Ör: days, plays, boys, toys v.s
-----------------------------
lady's ladies'
boy's boys'
-------------------------------
İngilizcede bir kısım isimlerin çoğulları köklerindeki sesli harflerin değiştirilmesiyle yapılır, bunlar;
a tooth_teeth
a goose_geese
a mouse_mice
a louse_lice
Not:
a man_ men
a woman_women
not: man ve woman isimleri bileşik isimlerin başlarında yer alıyorlarsa birleştiği sözcükle beraber çoğul yapılırlar.
ör: women doctors gibi. Bileşik isimlerin sonlarında yer alıyorlarsa birleştikleri isimlere çoğul takısı konulmaz.
ör: postman_postmen
--------------------------------
man’s men’s
woman’s women’s
woman’s doctor
women’s doctors
postman’s postmen' s
------------------------------
-en ile çoğul yapılan isimler:
ox_oxen,
child_children,
brother_brothers/ brethren (özellikle kilise dilinde) -en harfleri ile çoğul yapılırlar.
---------------------------------
child’s children’s
----------------------------------
bileşik isimlerde çoğulluk: Bileşik isimlerde çoğul takısı esas sözcüğe konulur.
ör: brother-in-law_
brothers-in-law, diğer bileşik isimlerde sona konur ör: toothbrush_
toothbrushes
---------------------------------
brother-in-law’s
brother’s-in-laws
-----------------------------------
Yunan ve Latin kökenli isimler: Yunan ve Latinceden İngilizceye girmiş isimler kendi dillerinde oldukları gibi de çoğulyapılabilir.
ör: phenomenon_phenomena,
datum_data,
crisis_crises,
stimulus_stumuli…
daima çoğul halde kullanılan isimler: İki parçadan oluşan eşya isimleri tongs(maşa), scissors(makas),spectacles (gözlük), scales (terazi), trousers (pantolon)... Bu isimler tekil halde kullanılmak istendiğinde a pair of (bir çift) ya da sayısı belirtilmek istendiğinde two pairs of(iki çift) gibi sözcüklerden yararlanılır.
çoğul eki almadan çoğul olarak kullanılabilen isimler: deer(geyik) fish(balık) swine(domuz) sheep(koyun) trout (alabalık), aircraft (uçak), gibi isimler çoğul eki almazlar .
Sonu [ş] ve [ç] sesleriyle biten ülkelerin halklarından bahsederken çoğul eki kullanılmaz.
English (İngilizler), Scotch, Swedish, Polish, Spanish, British
The tanım edatıyla sıfattan oluşturulan isimler çoğul olarak kullanılırlar The good (iyiler), The rich( zenginler),
The disabled (özürlüler),The wounded (yaralılar)
çoğul eki almayan ve çoğul olarak kullanılmayan isimler:
- a) Tabiatta tek olarak bulunan varlıklar: the sun (güneş), the moon (ay), the world (dünya), the earth (yerküre)
- b) Zaman terimleri: today (bugün), tomorrow (yarın), yesterday (dün), moment (an) … January (ocak), Fabruary (şubat)...
Monday (pazartesi),Tuesday (Salı)…winter (kış), summer (yaz)...(eğer; ’yazları’, ‘salıları’ denirse çoğul eki alabilirler.)
- c) Sayılamayan isimler: water(su), butter (yağ) fire (ateş)……………………………………………………………………………
- d) Diğerleri : Advice (öğüt), friendship (arkadaşlık),work(iş), information(malümat), progress(ilerleme) knowledge(bilgi)
------------------------------------------------------------
the sun’s, the moon’s, the world’s
today’s, yesterday’s, tomorrow’s