Etiket arşivi: -me

Mastar/ isim fiil (infinitive)

FMastar (infinitive) nedir?

Filimsi Nedir? Mastar (İnfinitive) nedir?

Tanım;

 Türkçede -mek/-mak ekiyle, İngilizcede ‘to’ mastar yapma unsuruyla elde edilir.

  Herhangi bir şahsa ve belirli bir zamana bağlı olarak tabiatta çekimli halde bulunan, varlıklara ait hareketleri bildiren fiillerin kendilerinden bahsedilmesine veya aynı cümle içerisinde bir başka fiille kullanmak için, çekimlilik unsurlarından şahıs ve zamanın kaldırılıp sabitlenmesine mastar denir.

  Fiiller tabiatta ya geçmiş (Çalıştı –He worked) ya şimdi (Çalışıyor –He is working) ya da gelecek (Çalışacak –He will work) zamanda bir şahsa bağlı olarak aktif haldedirler. Ve fiillerden bu şekliyle konuşulamaz.

  Örneğin: ‘Başarıyor inanmaktırveya ‘O çalışacak istiyordiyemeyiz. Bu yüzden öncelikle söz konusu fiili/ hareketi mevcut şekliyle sabitlemeliyiz. (Çalışmak istiyor). Ancak bu şekilde hareketin kendisinden bahsedebilir. Bir cümle içerisinde çekime girip yüklem olarak görev almış bir başka fiille beraber kullanabiliriz.

Fiillerin mastar halleri bir cümlede aşağıdaki şekillerde bulunabilir.

Özne (subject) olarak:

Başarmak inanmaktır.  To succeed is to belive.

Yüklem (predicate) olarak:

Başarmak inanmaktır. To succeed is to believe.

Nesne (object) olarak:

Bugün çok çalışma(k)-y-ı  planladı ve çalışma(k)-y-a başladı.

Because he planned to stady very hard today, he started to study.

  Örneklerde de görüldüğü gibi, herhangi bir hareketin şahıssız bir şekilde cümlede özne, nesne veya yüklem olarak kullanılması, hareketin mastar haline getirilmiş şekliyle mümkün oluyor. Yukarıda vermiş olduğumuz mastar örnekleri yalın örnekleridir.    

  Bunlardan başka fiillerin mastarlanmış halinin devam eden, bitmiş ve devam edip bitmiş tarzları da vardır.          

  Türkçede fiilin mastar halinin gelecek zamanları da vardır. Ki bu durum gelecek zamanın, –ecek sıfat fiil ekiyle karşılanması sonucu oluşmuştur.

Örneğin;

-er olmak  _

Seninle her gün aynı şeyleri tartışır olmaktan sıkıldım.

-mek/-mak  _

Sinirlenince bir sigara yaktı ve içme(k/ğ)ye başladı.

-yor olmak  _

Konuşma esnasında uyuyor olma(k/ğ-ı-)m onu kızdırdı.

-mış olmak  _

Kemerini takmış olma(k/ğ-ı-)n seni kurtardı.