Hareket devam ediyordur.
Türkçede fiile -yor eki eklenir, İngilizcede; devam tarzı ( be V-ing ) kalıbıyla elde edilir.

    Anlam olarak: Bir hareketin hazır zamanda (o anda, o dakikada, o saatte, devam edip etmediğini/ yürütülüp yürütülmediğini, yani sözü edilen anda hareketin yapıldığını bildiren tarzdır.

Sinemaya gidiyorum.

–I am going to the cinema.(şimdi)

Sinemaya gidiyordum.

–I was going to the cinema. (o saatte)

Sinemaya gidiyor olacağım.

–I will be going to the cinema.
 

   Not:

Yaşıyor/ ikamet ediyor/

oturuyor, okuyor/ öğrenim görüyor.

Ör: Ankara’da yaşıyor (ikamet ediyor anlamında), gibi yürütme anlamı taşımayan tarz anlamı kendinden fiiller genel olarak bir hareket üzerinde (-makta) bulunmayı bildirir.

  Dolayısıyla İngilizcede bu türden fiiller devam tarzında değil durum (perfect) tarzlarında kullanılırlar.

Ör: I have been living in Ankara for five years. Gibi.

   Bir ifadede –yor eki almış bir fiil ve geleceğe yönelik bir zaman tümleci kullanılmışsa, –yor ekli fiil gelecek zaman bildirir. Bununla bir beklentinin devamlılığı kastedilir. Ör:

Başbakan yarın buraya geliyor

_The prime minister is coming here tomorrow.

   Bununla ise gelecekle ilgili bir durumun devamlılığı kastedilir. Aynı ifade, ‘ gelecek durumda bulunuyor’ yani, ‘başbakan yarına/ yarın için gelecek bulunuyor’ ya da kısaca ‘başakan yarına geliyor’ şeklinde de söylenebilir

    Eğer fiil, ölüyor (daha ölmedi), bitiriyor (daha bitirmedi), başlıyor (daha başlamadı) gibi bir fiilse -yor eki, –mek üzere anlamında hareket öncesini, harekete doğru olan devamlılığı bildirir.
–yor ekli fiil; biliyorum, tanıyorum, gibi hareket bakımından devamlılık bildiremeyen sınırlı fiillerle kullanılmışsa, ifade hareketle kazanılmış halin devamlılığını bildirir.

   Not: Türkçede devam tarzı –en/-an sıfat fiil ekiylede elde edilebilir.

Ör: When she was waching TV, the child was sleeping.  ( uyu-y-an idi/ uyu-yor-du )
__________________________________________________________________________
Karşılaştırma: devam tarzı eki,

Azerbaycan ( -y-ir ),

Türkmenistan ( -y-aar ),

Özbekistan ( -yap ) bölgelerinde ( )’deki gibidir.

  Türkçede ve ingilizcede devam tarzı ( continuous aspect )
Bir hareketin hazır zamanda (o anda, o dakikada, o saatte, devam edip etmediğini/ yürütülüp yürütülmediğini, yani sözü edilen an; geçmiş, şimdiki, gelecek… zamanda hareketin yapıldığını bildiren tarzdır.
Türkçede fiile -yor eki eklenir, İngilizcede ise, be Verb-ing kalıbı kullanılır.
 
İngilizce için istisna;

‘Be’ yardımcı fiili;

şimdiki zaman

birinci tekil şahısta (I–ben) am,

üçüncü tekil şahıslarda (he/she/it/ o) is,

diğerlerinde are;

geçmiş zamanda;

birinci tekil ve üçüncü tekil şahıslarda (I, he/ she/ it– ben, o) was,

çoğul şahıslarda ( we, you, they ) were olarak değişir.
 
 
–yor ekli fiil; biliyorum, tanıyorum, gibi hareket bakımından devamlılık bildiremeyen sınırlı fiillerle kullanılmışsa, ifade hareketle kazanılmış halin devamlılığını bildirir. Yani, ‘Onu tanıyorum.’ Derken, ‘tanır halde bulunuyorum’ denmek istenir.

-yor eki hakkında;

A) Sınırlı fiil (sürdürülemeyen hareket);

1-Bitimli fiil;

Ölüyor-, başlıyor-, bitiriyor-, düşüyor-, kalkıyor- fiilleri bu türden fiillerdir. –yor eki bu fiillerle kullanıldığında –mek, üzere olmak anlamında hareketin gerçekleşme öncesini yani henüz gerçekleşmemiş olduğunu bildirir. Çünkü bu hareketler devam etmez. Yani fiilin biçimsel (tarz) özelliği sadece bu –mek üzere bulunma anlamını verdiğinden bir hareket devamlılığı düşünülmez.

2-Başlamalı fiillerde de benzeri bir durum vardır. Sevmek, hoşlanmak, bilmek, tanımak… gibi fiiller bu türdendir. Farklı olarak bu tip fiillerde hareketin gerçekleşme sonrası vurgulanır. Aynı şekilde –yor ekiyle hareket değil durum devamlılığı bildirilir. Yani, ‘biliyorum’ derken ‘bilmişlik durumum devam ediyor’ denmek istenir. Örneğin, ‘Onu tanıyorum’ derken, tanıma durumunun devamlılığı kastedilir, tanıma hareketinin değil. Çünkü tanıma hareketi devam etmez.

 İngilizcede fiil yine yalın yapıdadır ( I know/ love/ like gibi. Yani; I am loving/ liking/ knowing, denmez).

  Kısaca, Türkçede ölüyorum, biliyorum yazıyorum, seviyorum… şeklinde -yor eki almış fiiller her zaman hareket devamlılığını bildirmez ya da İngilizcede simple (yalın) yapıyla kullanılan sürdürülemez fiiller, Türkçede –yor devamlılık ekiyle verilir çünkü Türkçede haber kipinde fiiller yalın haliyle kullanılmaz.

  B) Sınırsız (sürdürülebilir hareket)

Oynuyor, yürüyor, geziyor fiilleri bu türden fiillerdir. –yor eki bu türden fiillerde hareketin sürdürüldüğünü veya yürütüldüğünü bildirir. Sürdürülebilir –yor ekli fiillerdeki durum devamlılığı, sıklık zarflarıyla belirtilir. Ör:

Her hafta sonu sinemaya gidiyorum.
Sonuç olarak; Türkçede –yor, bir başka biçimiyle –en/-an ekiyle ifade edilen her hareket İngilizcede –ing ekiyle karşılanmaz.

  Diğer taraftan ingilizcede haber kipinde kullanılan –ing eki Türkçede –yor diğer deyişle –en/-an ekine karşılık gelir.
 

Türkçede devam tarzını, fiilleri sıfatlaştırmada kullanılan –en/-an eki de verebilir. ingilizcede kullanılan –ing eki esasen sıfat fiilin devam tarzı ekidir. Ve bu ek Türkçede –en, -an ekine denk gelir. Sleeping _ uyuyan …gibi.

Yani devam tarzında bir cümlenin Türkçeyle birebir karşılaştırılması şöyledir.

   Ör:
When          I     was         waching  TV, my      mother was    washing dishes.
Ne zaman ben bulundu seyreden TV, benim anne bulundu yıkayan bulaşık.
 
Yine, (şu an) Sinemaya giden(dir)im. (şimdi) –I am going to the cinema.
(o an) Sinemaya giden olacağım (gelecek) –I will be going to the cinema.
 
Devam tarzının diğer çekimleri ise,

Emir kipi;   çalışıyor ol
İstek kipi;  çalışıyor olasın
Şart kipi;   çalışıyor olsan
Gereklilik; çalışıyor olmalısın
Olasılık;     çalışıyor olabilirsin
Mastar;     çalışıyor olma-k
Sıfat fiil;    çalışıyor olan
Zarf fiil;     çalışıyor olarak, gibidir.
Sıradaki cümleleri birebir karşılaştıralım.
 
I      am writing   a    message to my friend           now.

Ben dir   yazan   bir  mesaj      benim arkadaş–a  şimdi

_ Arkadaşıma mesaj yazı-yorum.

 

The student was watering the flowers.

Öğrenci         idi   sula-yan        çiçekler

_ Öğrenci bahçede çiçekleri sulu-yordu.

 

My       mother will be    watching a TV.

Benim anne     ol–acak seyreden bir TV pragram.

_ Annem bir televizyon seyredi-yor olacak.

 

I      am     waiting for a friend of mine.

Ben dir bekleyen  bir arkadaş için benimkinden.

_ Arkadaşlarımdan birini bekli-yorum.

 

I       was         watching TV when       he called.

Ben bulundu seyreden TV ne zaman o   aradı

_ Mene zenk eden vaht televizira bah-ırdım.

 

They are    playing football in the garden.

Onlar dır oynayan futbol bahçede.

_ Onlar bahçada top oyna-yırlar.